Voor wie graag fietst.: De zomer van 2019: De Noordzeeroute van Blankenberge naar Den Helder

Het Nationaal Park Zuid-Kennemerland tussen Zandvoort en Velsen.

Hoe sterk is de eenzame fietser die krom gebogen over zijn stuur tegen de wind zichzelf een weg baant,….. Een zo vertrouwde zin dat je hem waarschijnlijk niet leest maar meezingt en je de stem hoort van Boudewijn De Groot. Op de hoes van de plaat uit 1973 staat een foto genomen in de Amsterdamse Waterleidingduinen ten noorden van Zandvoort. Langs het duingebied ligt de LF1-Noordzeeroute als een kronkelend lint van Boulogne-sur-Mer tot aan Den Helder. De fietstocht maakt deel uit van de 6.000 km lange North Sea Cycle Route (https://en.eurovelo.com/ev12 ) die zeven landen aandoet. Die uitdaging ben ik niet aangegaan. Een klein stukje heb ik gefietst, van Blankenberge naar Den Helder. Het was een gemakkelijk en interessant ritje: vlak en bewegwijzerd, rijk aan natuur en cultuur. Een ritje om een tweede en zelfs een derde keer te fietsen en het toch telkens anders te beleven. Je kan met een racefiets het traject in enkele dagen afleggen. Een ontspannende fietsvakantie al picknickend en kamperend is een andere mogelijkheid. Beleef de lente langs bloeiende tulpenvelden of de zomers hete duinen of wie liever de ijzige noordenwind trotseert, springt tijdens de winter op zijn fiets. Er zijn eindeloos veel variaties om de Noordzeeroute te beleven. Voor wie over de eeuwen heen kijkt, ziet ook de kustlijn veranderen. Vandaag lijkt het alsof de kustlijn door beton en dijken voor de eeuwigheid is vastgelegd. Dat was vroeger anders. Onze Noordzeekust heeft een heel bewogen geschiedenis. 20.000 jaar geleden was de Noordzee nagenoeg droog om zich vervolgens geleidelijk te vullen met het smeltwater na de laatste ijstijd tot de kust 5.000 jaar geleden zijn meest oostelijke lijn bereikte, ongeveer 10 km oostelijker dan vandaag. Bij het begin van onze jaartelling was de kust min of meer ononderbroken op de riviermondingen na. In de eeuwen daarna werd het achterliggende veengebied door turfstekers ontgonnen. Grote stormen tijdens de middeleeuwen sloegen gaten in de duinen en overspoelden het ingeklonken veen dat in zee meegesleurd werd en verdween. Het veengebied achter de duinen viel uiteen in talloze eilanden. In de late middeleeuwen begon men dijken te bouwen en werden steeds meer pogingen ondernomen om het verloren land terug te winnen door het droog te malen. Zelfs vandaag leeft hier en daar nog de droom om de Waddenzee en het Markermeer droog te leggen en zo de toestand van een paar duizend jaar geleden te herstellen. Zo ver zal het allicht niet komen. Het omgekeerde zal eerder gebeuren. De dijken zullen de stijgende Noordzee door de klimaatverandering niet tegenhouden. De strijd tegen de zichzelf versterkende klimaatveranderingen lijkt voor de mensheid een bijna bovenmenselijke opdracht. Ondanks 30 jaar bloedernstige waarschuwingen van het IPCC lukt het niet om wereldwijd de CO₂-uitstoot te doen dalen. Bevolkingstoename en de drang naar meer welvaart voor iedereen op deze planeet bemoeilijken de uitdaging. Zullen we tijdig kunnen evolueren naar een CO₂-neutrale kringloopeconomie? Of zal de kustlijn over een paar eeuwen een stuk oostelijker liggen?

22/06/2019: Blankenberge – Zeebrugge – Knokke-Heist – (Het Zwin) – Cadzand-Bad – Breskens – (veer over Westerschelde) – Vlissingen – Middelburg. Totaal: 51 km.

De Vlaamse kust staat niet bekend als fietsvriendelijk. Het lukt niet om op een aangename en veilige manier langsheen de volledige Vlaamse kust te fietsen. Anderzijds is de kust gemakkelijk met de trein bereikbaar. Het is dus eerder uit praktische overwegingen dat ik in Blankenberge aan de tocht naar Den Helder ben begonnen. Voorzichtig waag ik mij als fietser op de Zeedijk tussen de wandelaars. Het is nog geen schoolvakantie. Iedereen heeft voldoende ruimte rond zich om zich comfortabel te voelen. Als ik wil genieten van een lange aaneengesloten rij hoge appartementsblokken dan kan het hier in Blankenberge. Nederland kent dit type kustarchitectuur niet. Een poging om op het einde van de Blankenbergse Zeedijk door de duinen weg te komen strandt op een mislukking. Ik ben gedwongen op de gevaarlijke Kustlaan N34 te fietsen. De Kustlaan loopt langs en door de haven van Zeebrugge. In Heist-aan-Zee is de hel achter de rug en kan ik opnieuw de Zeedijk op. Het zicht op de zee en het strand charmeert. Het terrasje op de dijk is te verleidelijk om voorbij te rijden. Honger heb ik niet maar het is praktischer nu een warme maaltijd te nemen. De neiging om alles nuttig te verantwoorden laat me zelfs tijdens de vakantie niet los. Er zitten overwegend gepensioneerden met een zee van tijd op het terras van restaurant Tête à Tête. De bediening heeft zich aan haar publiek aangepast. Ik moet geduld hebben en om de tijd vooruit te helpen lees ik in de fietsgids ‘LF1 Noordzeeroute’. Het wordt een lange middagpauze vooraleer ik terug de fiets op kan. De autovrije Zeedijk passeert verder langs Duinbergen, Albertstrand, Knokke en Het Zoute en loopt door tot aan de rand van het Zwin. Het natuurreservaat is recent uitgebreid met 120 hectaren en een nieuwe zeewerende kleidijk met zandkern is aangelegd. Een ritje om het Zwin is door de uitbreiding langer dan vroeger. De recente aanleg van de jachthaven in Cadzand-Bad juich ik helemaal niet toe. De natuurvernietigende infrastructuur komt enkel mensen met een ecologisch grote voetafdruk ten goede. In Cadzand-Bad worden hotels gebouwd voor zij die luxe prefereren boven de natuur. De hele kustinfrastructuur tot Breskens is de laatste jaren grondig veranderd. 30 jaar geleden fietste ik over een heuvelend schelpenpad door de duinen naar Breskens. Ik hoor nog het knisperend gekraak van brekende schelpjes onder mijn fietsbanden. Vandaag rijd ik over een geasfalteerd fietspad met twee brede rijstroken. Een 10-tal strandpaviljoenen werden langs het traject naar Breskens gebouwd voor de hongerige en dorstige strandgangers. De druk van de mens op de ons resterende natuur neemt alsmaar toe. Toch zijn de aanleg van het fietspad en de bouw van de strandpaviljoenen sociaal en ecologisch aanvaardbaar. Ze zijn voor iedereen bestemd en gebouwd met een minimale impact op het milieu in tegenstelling tot de jachthaven en de peperdure luxehotels. Het is halfzes als ik het veer van Breskens naar Vlissingen neem over de Westerschelde. De veerboot meert aan in de Buitenhaven van Vlissingen nabij het treinstation en het Kanaal door Walcheren. Zo heet het kanaal dat de Westerschelde met het Veerse meer verbindt en langs Middelburg passeert. Ik volg het jaagpad en neem mijn intrek in Hotel De Huifkar op de Markt van Middelburg. Het stadje telt 1144 rijksmonumenten. De binnenstad is net een openluchtmuseum. Het duurt een eeuwigheid om wegwijs te raken in het labyrint van straatjes en pleintjes die geuren naar lindebloesems. De grachten die de binnenstad omringen en de grote monumenten zijn mijn oriënteringspunten om grip te krijgen op de stad. De vleeshal op de Markt, de Abdijtoren Lange Jan tussen de Koorkerk en de Nieuwe kerk die deel uit maken van de Onze-Lieve-Vrouwe-Abdij waarin o.a. het Zeeuws Museum is gevestigd. Ik kom langs de Sint-Jorisdoelen en de Gistpoort. Een steegje tussen de gevels langs de Dam leidt naar de Kuiperspoort. De naam verwijst naar het gilde van de tonnenmakers die in het gelijknamige steegje hun pakhuizen hadden. Ik ontdek de Oostkerk, een merkwaardige achthoekige koepelkerk en kom verder langs de kades van de Herengracht tot bij de Kloveniersdoelen. Het is een lange zwerftocht langs gezellige hoekjes en kantjes. Ik zou de hele nacht kunnen doorgaan. Stel je voor dat alle deuren en ramen zouden opengaan. Een heel leven zou te kort zijn om de stad binnenste buiten te verkennen.

De zeedijk in Blankenberge.

De jachthaven West-Hinder van Zeebrugge.

Het beeld Hospitality van de Britse kunstenaar Barry Flanagan op het einde van de Zeedijk-Het-Zoute

aan de rand van het natuurreservaat Het Zwin. Ook wel 't Keun of Keuning van 't Zwin genoemd.

Het natuurreservaat Het Zwin.

De nieuwe jachthaven van Cadzand-Bad.

Strandpaviljoen aan de Noordzee tussen Cadzand-Bad en Breskens.

Strandhuisjes op het Noordzeestrand tussen Cadzand-Bad en Breskens.

De vuurtoren van Breskens.

Het Noordzeestrand in de buurt van de vuurtoren van Breskens.

Het veerdienstgebouw voor de fiets- en voetgangersveerboot van Breskens naar Vlissingen

De skyline van Vlissingen op het schiereiland Walcheren gezien vanop de Westerschelde.

Het kanaal door Walcheren tussen Vlissingen en Middelburg
op het schiereiland Walcheren.

De Oostkerk van Middelburg.

De fontein op het plein bij het Zeeuws Museum en de Sint Jorisdoelen.

De Sint Jorisdoelen.

De binnenplaats van het Zeeuws Museum en Abdij.

De Kloveniersdoelen gezien vanaf de Binnengracht.

23/06/2019: Middelburg – Vlissingen – Zoutelande – Westkapelle – Domburg – (Stormvloedkering over Oosterschelde) – Westenschouwen – Burgh-Haamstede – Renesse: Totaal: 128 km.

Na het ontbijt verlaat ik zo snel mogelijk het hotel, spring op mijn fiets en vlieg gezwind door de zondagse stille straten van Middelburg. Het is heerlijk fietsen over de duizenden straatklinkers. Ik kom langs de Koepoort, de enige overgebleven stadspoort en langs de windmolens De Hoop en De Seismolen. Terwijl de stad ontwaakt overpeins ik de tocht voor vandaag. Ik zou noordwaarts langs het Kanaal door Walcheren kunnen fietsen en langs het Veerse Meer naar Breezand doch dan mis ik een heel stuk van de Noordzeekust. Dan toch maar terug naar Vlissingen! Op de Boulevard de Ruyter herneem ik de tocht langs de kust. Het is niet mogelijk om onafgebroken met uitzicht op de zee te fietsen. In Valkenisse klim ik 100 treden hoog om over de duinen de zee te zien. In Zoutelande lukt het wel om boven op de zeedijk te fietsen en zowel de zee als het dorp te zien. Vanaf Westkapelle tot Domburg moet ik de autoweg N287 naast mij dulden. Tussen Domburg en de Veerse Gatdam ligt het natuurgebied De Manteling van Walcheren. Nergens groeien loofbossen zo dicht bij de kust. Het is sprookjesachtig in de manshoge eikenbosjes met kronkelige stammen. Het Veerse Meer is van de Noordzee gescheiden door de Gatdam. De dam is ruim een halve kilometer breed en een hoge berm langs de weg ontneemt het zicht op de Noordzee en het strand. Zonder kaart besef je niet dat je over een dam fietst. Dat is niet het geval met de Oosterscheldestormvloedkering met links de Noordzee en rechts de Oosterschelde. Halverwege de stormvloedkering ligt Neeltje Jans, een opgehoogde zandplaat die als werkeiland dienst deed. Op het eiland bevindt zich het Deltapark met leerrijke attracties en het Ir.J.W.Tops-huis waar de bedieningskamer van de stormvloedkeringsluizen zich bevindt. Op Schouwen-Duiveland ligt achter het gehucht Westenschouwen het natuurgebied De Boswachterij Westerschouwen. Het is het grootste bos in Zeeland. Het unieke natuurgebied is 330 hectare groot. Ik ben blij een picknick bij me te hebben en hier in alle rust te kunnen avondmalen. Mijn hoofd tolt door de vele beelden en indrukken van de voorbije dag. Ik zou geen gezelschap kunnen verdragen. Ik heb het te druk met alles wat in mijn hoofd omgaat. De ontspannende stilte en veilige geborgenheid van het uitgestrekte bos bieden herstellende rust. Van bovenuit gezien ligt een slapende man uitgestrekt in het zand onder de dennenbomen. Naast hem liggen het bestek en de resten van een brood met kaas maaltijd en staat een fiets met aangehaakte open tassen.

De vleeshal op de Markt van Middelburg.

De Nieuwe Kerk van Middelburg

De toren 'Lange Jan' bij de Nieuwe Kerk en de Koorkerk.

De Gistpoort bij het Damplein.

Het steegje naar de Kuiperspoort.

De Koepoort in Middelburg.

Ne Noordvest, een deel van de stadsgracht rond Middelburg.

De windmolen 'De Hoop' aan het Vlissings Bolwerk in Middelburg.

De Kloveniersdoelen aan de Binnengracht in Middelburg, Achter de Houttuinen.

Beeld op de Langevielebinnenbrug in Middelburg

de Gevangenentoren aan de Boulevard De Ruyter in Vlissingen.

De beboste duinen nabij het strandpaviljoen van Valkenisse op het schiereiland Walcheren.

Het strandpaviljoen van Valkenisse.

Zoutelande op het schiereiland Walcheren.

De LF1-Noordzeeroute op Walcheren.

De vuurtoren nabij Westkapelle.

De Noordzeeroute door een eikenbos tussen Oostkapelle en Breezand

op het schiereiland Walcheren.

Het Veerse Meer gezien vanop de Gatdam aan de Noordzee.

Het Veerse Meer ter hoogte van het strandpaviljoen VIEW op de Gatdam.

de Oosterscheldestormvloedkering.

Halverwege de Oosterscheldestormvloedkering ligt het eilandje Neeltje Jans.

De Boswachterij Westerschouwen op het eiland Schouwen-Duiveland.

24/06/2019: Renesse – (Brouwersdam) – Visschershoek – Goedereede – Havenhoofd – (Haringvlietdam) – Rockanje – Oostvoorne – Maasvlakte – (veer over Breeddiep) – Hoek van Holland. Totaal: 220 km.

Mijn verhaal was gisteren niet ten einde. De route liep verder door het bos naar Burgh-Haamstede. De GPS heeft me geholpen tot de B&B Zoomzicht. Daar maakte ik kennis met Angeline en Geesje uit Groningen, twee jonge weduwen en vriendinnen. Ze fietsen ook de Noordzeeroute maar elektrisch en zijn in Vlissingen gestart. Als ik deze ochtend buiten kom, zitten ze reeds in het zonnetje aan hun ontbijttafeltje. Mijn hoofd is leeg en het mag zo blijven. De twee vrouwen ontbijten al keuvelend en laten mij met rust. Dat is goed. We hebben gisterenavond voor en na mijn korte wandeling lang gebabbeld en ik voel er nu niets voor nog meer over hen te weten. Ook niet over Maarten Van der Weijden over wie ik gisteren gehoord heb. Heel Nederland en zeker Friesland wacht met spanning. Drie dagen geleden begon hij een nieuwe poging om de Elfstedentocht te zwemmen. Zal hij deze avond de finish in Leeuwarden halen? Mijn doel vandaag is Hoek van Holland maar eerst het Slot Haamstede. Daarvoor moet ik terug naar Burgh-Haamstede. De beroemdste bewoner van het slot was De Witte van Haemstede (1281-1321), een bastaardzoon van graaf Floris V. Het kasteel werd in 1525 door brand verwoest en later heropgebouwd. De Noordzeeroute stuurt mij vervolgens noordwaarts naar de verklikkerduinen. Een ruim 10 km lange rit over grindpaden door de duinen loopt ten noorden van Renesse naar de Brouwersdam. Verschillende keren stop ik om mezelf de tijd te gunnen rond te kijken in dit unieke landschap, het strand op te gaan tot aan de zee, te mijmeren op een bank in de warme zuidenwind,…. Op de Brouwersdam die het Grevelingenmeer afsluit van de Noordzee, opent een jong koppel net hun eetkraam. Ik koop een paar Hollandse maatjesharingen met fijngesneden ajuin. Met het staartje tussen duim en wijsvinger hangt het maatje boven mijn gezicht en verdwijnt het zachte goedje in mijn open mond. De fantastische natuurervaring op Schouwen-Duiveland herhaalt zich op het eiland Goeree-Overflakkee. De route leidt eerst naar de vuurtoren Westhoofd. Ik verlaat de Noordzeeroute om parallel met de kustlijn vele kilometers door een vlak en met lage struiken begroeid landschap oostwaarts naar het gehucht Havenhoofd te fietsen. Daardoor kom ik niet langs het stadje Goedereede. De naam Goedereede betekent ‘veilige ankerplaats’. In de 14de en 15de eeuw was het een belangrijke handelsplaats met stadswallen. Door aanslibbingen werd Goedereede minder goed bereikbaar. Het verloor aan economisch belang en werd een boerendorp. Volgens enkele passanten onderweg is Goedereede een ommetje waard. Ik ben te nieuwsgierig en fiets vanaf Havenhoofd onder de bomen in de lommerte langs het Havenkanaal naar het stadje. De zon brandt op de kleine markt. Ik snak naar de schaduw onder de parasols van eetcafé ’t Sas. Twee meisjes zoeken ook schaduw maar alle tafeltjes zijn bezet. Ik voel me schuldig naast drie lege stoelen en wenk hen dat ik mijn schaduw met hen wil delen. Ze komen uit Duitsland en fietsen van Amsterdam naar Parijs zonder gedetailleerd kaartmateriaal. Ze vertrouwen op hun smartphone en tablet. Ik suggereer hen de Noordzeeroute uit te proberen. Geen idee of ze het zullen doen. Ik moet de andere kant op, keer terug naar Havenhoofd, fiets de Haringvlietdam over naar Zuid-Holland en verlaat de provincie Zeeland. De zeearm Haringvliet ontstond in 1216 toen een stormvloed de natuurlijke duinenkust doorbrak. De ontstane geul verdiepte zich en drong verder het land in doordat de zee het veen wegspoelde. In 1970 werd de zeearm door de Haringvlietdam van de Noordzee afgesloten. Voorbij de dam loopt de Noordzeeroute door de kustgemeenten Rockanje en Oostvoorne. Van de Noordzee krijg ik ook hier niets te zien. Wie dus hoopt tijdens de Noordzeeroute altijd de zee te zien, wordt ontgoocheld. Het zou een fantastische ervaring zijn om met een aangepaste fiets bij eb over het harde strand te crossen. Een beachracer is mijn fiets niet. Als ik het strand op wil, moet ik van de fiets. Het is een uitstekende afwisseling en dat doe ik dan ook elke dag om maximaal van de zee te genieten. De Noordzeeroute komt niet door de dorpskernen van Rockanje en Oostvoorne die een eind van de kust liggen. Voorbij Rockanje loopt het pad door de Oostvoornse duinen. Een fraai stuk natuur tot aan de rand van de met industrie volgepropte Maasvlakte. Het industriegebied behoort tot de Rotterdamse Haven en werd in de jaren zestig aangelegd door een ondiep stuk Noordzee te omdijken en op te hogen met zand. De tocht door de industrievlakte is een vreemde ervaring tijdens deze Noordzeeroute. Reusachtige havenkranen, duizenden containers, zilvergrijze petrochemische buizeninstallaties,…... Aan het einde van de Antarticaweg bevindt zich de aanlegsteiger van de veerboot waarmee ik over de Nieuwe Waterweg naar Hoek van Holland wil varen. Twee jonge vrouwen wachten ook. Ze fietsen eveneens de Noordzeeroute en willen vandaag nog naar Den Haag. Ik heb een B&B gereserveerd aan de Haakweg langs de oostzijde van het dorp Hoek van Holland. Het veer meert aan in de Berghaven. Het dorp Hoek van Holland ontstond na de aanleg van de Nieuwe Waterweg. Het kanaal dat de haven van Rotterdam met de Noordzee verbindt, werd in 1870 aangelegd. Onderweg naar de B&B kom ik langs de ferryboten van Stena Line die pendelen tussen Hoek van Holland en het Engelse Harwich. Links van de dijk staat de rode gietijzeren vuurtoren Het Oude Hoge Licht uit 1893 waarin nu het kustverlichtingsmuseum is gevestigd. ’s Avonds na het avondeten in eetcafé Harwich en wanneer de dagwarmte wegtrekt, biedt een zitbank langs de Stationsweg nabij de Berghaven een belonend uitzicht over de Nieuwe Waterweg. Het hotel achter mij was vroeger de Torpedoloods die deel uitmaakte van Fort 1881 en waar mijnen gestockeerd werden. Voor mij kijk ik uit op de voorbijvarende machtige schepen. Het is opnieuw een verrassende avond. Ik zou thuis nooit weggaan voor iets banaals als voorbij varende schepen. Maar wanneer het zich onverwachts aandient, na een fysiek vermoeiende warme dag, is het een spectaculair schouwspel dat uren boeit. Het is een geweldige apotheose wanneer de duizenden lichtjes aan de overzijde op de Maasvlakte ontbranden. Nederland juicht, Friesland feest. Maarten Van der Weijden (°1981, Alkmaar), Olympisch kampioen zwemmen heeft zijn Elfstedentocht gezwommen. Hij legde de 195 km af in 75 uur en zamelde 6 miljoen euro in voor het goede doel.

Beeldje van de Witte van Haemstede (1281-1321) nabij het Slot Haamstede.

Het Slot Haamstede op het schiereiland Schouwen-Duiveland.

De Zeepeduinen op het schiereiland Schouwen-Duiveland.

De Vuurtoren Westhoofd op het eiland Goeree-Overflakkee.

Op weg naar het gehucht Havenhoofd op het eiland Goeree-Overflakkee.

Het marktpleintje van Goedereede.

De 15de eeuwse toren van de Sint-Catharinakerk van Goedereede

deed tot 1911 dienst als vuurtoren voor de scheepvaart.

De haringvlietdam tussen Goeree-Overflakkee (Zeeland) en Voorne-Putten (Zuid-Holland).

Duinen van Oostvoorne.

Fietswegbewijzering op de Maasvlakte.

De Maasvlakte, gelegen aan de Noordzee maakt deel uit van de Rotterdamse haven.

De Maasvlakte.

De veerboot op de Nieuwe Waterweg tussen de Maasvlakte en Hoek van Holland.

De Berghaven van Hoek van Holland.

De gietijzeren vuurtoren 'Het Oude Hoge Licht'.

25/06/2019: Hoek van Holland – Ter Heijde – Den Haag – Scheveningen – Katwijk aan Zee – Noordwijk aan Zee – De Zilk. Totaal: 293 km.

Een man komt de kamer binnen, stapt naar het raam, trekt het gordijn weg, opent het raam, keert terug en sluit de deur. De deur gaat opnieuw open en ik richt me half op in bed. De man schrikt en schreeuwt kort. Hij herstelt zich snel en verontschuldigt zich uitgebreid. Ik kom niet tot het einde van mijn zin als de deur alweer dicht gaat. Vreemd. Zodra ik wat later de ontbijtkamer binnenga, verontschuldigt mijn gastvrouw zich duizendmaal voor het gedrag van haar man. Ik vond het niet erg, maar wel bizar, voeg ik eraan toe. Haar man dacht dat alle gasten de deur uit waren omdat alle auto’s weg waren. Hij opende de ramen van alle zolderkamers om ze te luchten en te koelen voordat de hitte weer toeslaat. Van een late slaper op de fiets had hij geen weet. Ik mag mijn ontbijt in de tuin nemen. De veelkleurige tuin met vijver en kwakende kikkers is het werk van haar man. Nadat hij doof werd en geen muziek meer kon spelen, verzeilde hij in een depressie. De tuin werd zijn nieuwe passie en hielp hem door een moeilijke periode heen. De vrouw is een aimabele dame, babbelt zacht en boeit met kleine verhalen. Zij en haar man lezen graag en zijn net als ik fan van Arthur Japin. Naar zijn laatste boek Kolja kijkt ze reikhalzend uit. Wie het leest zal begrijpen waarom. Bij mijn vertrek is haar man er opnieuw bij. Hij maakt gebruik van spraaktechnologie die wat gezegd wordt, omzet tot tekst op zijn tablet. Het lekkere ontbijt met de prachtige verhalen in de bloemrijke tuin zullen mij lang bijblijven. Ik fiets door het dorp naar de Berghaven. In de Prins Hendrikstraat doe ik boodschappen in een kleine supermarkt. Alle drinkwaters komen uit Polen. Het dringt meer en meer tot me door dat alles in de winkel Pools is, ook de kassierster en de meeste klanten. 30.000 Polen werken als seizoenarbeiders in de 3.500 hectare tuinbouwkassen tussen Rotterdam en den Haag, dus ook in Hoek van Holland. In een artikel van de Telegraaf van 4 nov. 2017 meldt de Inspectie SZW: “Uitbuiting en onderbetaling van Oost-Europese arbeidskrachten komt op grote schaal voor in ons land o.a. in de land- en tuinbouwsector.” De problematiek werd in 2006 ook al aangeklaagd in het dagblad Trouw. Enkele jaren voordien werkten Nederlandse Turken en Marokkanen in de tuinbouw tot de uitzendbureaus de goedkopere Polen binnenhaalden.

Vanaf de Noorderpier in Hoek van Holland tot aan de haven van Scheveningen kan je ononderbroken over een breed strand langs de zee wandelen, bijna 20 km ver. Met de fiets en de bagage zou ik onmogelijk in het zand vooruit komen. Ik volg nauwgezet de bordjes van de Noordzeeroute door de duinen. In ’s Gravenzande ga ik een eerste keer van de fiets het strand op. Voor de kust, ten noorden van Ter Heijde ligt de zogenaamde Zandmotor, een kunstmatige zandplaat. (www.dezandmotor.nl). In 2011 haalden sleephopperzuigers 21 miljoen m³ zand ver weg uit de Noordzee en hoopten het op voor de kust. Door wind, golven en zeestroming verspreidt het zand zich langs de kust. Hierdoor groeit en versterkt de kust op natuurlijke wijze. Het zou een duurzamere manier zijn voor kustversterking. Het project kostte 70 miljoen euro. Als het succesvol blijkt te zijn, kan het ook op andere plaatsen toegepast worden. Tot de Haagse wijk Duindorp geniet je met volle teugen van de natuur en plots sta je in verstedelijkt gebied. Ik was er mij niet van bewust dat ik al vlakbij de haven van Scheveningen ben. Ik dacht dat ik aan de rand van Den Haag gekomen was. De stad heeft afstand gehouden van de zee, in tegenstelling tot de Vlaamse kuststeden die met hun voeten in het water staan. Het kustdorp Scheveningen ontwikkelde zich eind 19de eeuw tot badplaats. Vandaag is Scheveningen helemaal met Den Haag vergroeid. Op de dijk is het één grote kermis voor de vakantiegangers met als topattractie de pier. Shoppen, eten, drinken en wie het aandurft, draait mee in het reuzenrad met een panoramisch uitzicht over de zee, het strand en de skyline van Den Haag. Nog meer adrenaline stroomt in je bloed bij het bungeejumpen boven de zee. Het is pas feestvreugde als je het met vrienden beleeft. Als enkeling kom je niet verder dan genieten van hun feestvreugde. Enkele minuten later hoor ik de natuurstilte van de Oostduinen bij de Watertoren, ontworpen in eclectische stijl en gebouwd in 1874. Vlakbij is een eetcafé met terrasje. Soms moet je van de gelegenheid gebruik maken om preventief te eten ook al heb je geen honger. Het buitenleven is hier te mooi om niet te stoppen. Mijn honger naar meer natuurschoon wordt daarna ruimschoots verzadigd met afwisselend stranden, duinen en meertjes. Katwijk aan Zee kondigt zich aan met de goudkleurige oosterse koepel van de soefitempel Universel Murad Hassil. De brede Boulevard met rechts een gesloten rij laagbouw moet ik delen met het autoverkeer. Links van de Boulevard ligt een smalle vlakke duinenstrook, het strand en de zee. Aan het einde van de twee kilometer lange Boulevard mondt de Oude Rijn uit in de Noordzee. Tot in de middeleeuwen was dit de hoofdloop van de Rijn. De rivier vormde de noordgrens van het Romeinse Rijk. Hier in Katwijk aan Zee start de Limesfietsroute die tot de Zwarte Zee loopt. In 2002 hebben Boudewijn en ik de route gefietst tot het Hongaarse Gyula aan de Roemeense grens. Tussen Katwijk aan Zee en Noordwijk aan Zee liggen de glooiende Coepelduynen. Ik zou bij een blinde dropping nooit raden dat dit Nederland is en zeker niet op deze al even exotisch hete dag. Het kwik zwelt tot 37,5°C. De droge warme zuidenwind is aangenaam en behulpzaam. Ik heb de hele dag rustig kunnen fietsen. Het is tijd om de hostel The Flying Pig Beach te zoeken. De naam klinkt heel curieus. Ik moet mijn identiteitskaart voorleggen aan de receptie. “Je bent ouder dan 40. Sorry, je kan hier niet overnachten.” Ik protesteer dat ik gereserveerd en betaald heb via Booking.com. "Geen discussie want het staat duidelijk vermeld op de website: 18-40". Ik had de leeftijdsbeperking niet gezien. Bovendien kan 18-40 evengoed het einde van WOI en het begin van WOII betekenen. "Wat maakt het uit: 40 of 50 jaar?" De receptionist is onverbiddelijk hard en wijst mij de deur. Hij klapt zijn laptop dicht en keert mij de rug toe. Wat nu? Het was al zo moeilijk om iets betaalbaars in Noordwijk te vinden. Ik stap het Hotel van Oranje op de koningin Wilhelmina Boulevard binnen. Een keurig geklede receptioniste luistert en is berekend vriendelijk. Het hotel is volgeboekt en helaas alle andere hotels in Noordwijk aan Zee ook. Ik krijg een laptop en een telefoon ter beschikking. Na een uur surfen en bellen vind ik de B&B Tulpenzicht in De Zilk, midden in het bloembollengebied. Het is inmiddels 20h. Uitgeput van de stress begin ik aan de twaalf extra kilometers.

Herdenkingsmonument 'Channel crossing to life' aan de Koningin Emmaboulevard, Hoek van Holland.

In 1938 ontsnapten 10.000 voornamelijk Joodse kinderen uit Duitsland, Oostenrijk en Tsjechoslowakije

aan de Nazivervolgingen via de Hoek van Holland naar Engeland.

De glastuinbouw gezien van op de Nieuwlandsedijk, 's-Gravenzande.

De kust in de nabijheid van 's Gravenzande.

De jutterskeet Ome Jan bij het duingebied Westduinpark

te Kijkduin te zuiden van Den Haag.

Het Westduinpark bij Kijkduin.

Scheveningen gezien van op het Noordelijk Havenhoofd van de Buitenhaven.

Het verste punt van het Noordelijk Havenhoofd van de Buitenhaven van Scheveningen.

'Luci di Nara' (maanlicht) van de Poolse beeldhouwer Igor Mitoraj (1944-2014)

langs de Strandweg in Scheveningen.

Op de dijk van Scheveningen.

Attracties op de pier van Scheveningen.

De watertoren van Scheveningen aan het Oostduinpark.

Het eetcafé 'Onder de watertoren' aan de Oostduinen (Oostduinpark).

De duinen met meertjes tussen Scheveningen en Katwijk aan Zee.

De duinen tussen Scheveningen en Katwijk aan Zee.

De soefitempel Universel Murat Hassil nabij Katwijk aan Zee

De vuurtoren aan het Vuurbaakplein in Katwijk aan Zee.

De Boulevard in Katwijk aan Zee.

De Coepelduynen tussen Katwijk aan Zee en Noordwijk aan zee.

Noordwijk aan Zee.

26/06/2019: De Zilk – Noordwijk aan Zee – Zandvoort – Bloemendaal aan Zee – IJmuiden – Velsen-Zuid – (veer over het Noordzeekanaal) – Velsen-Noord – Beverwijk – Heemskerk. Totaal: 351 km.

De gastheer brengt het ontbijt in de aangebouwde studio waar ik logeer. Hij verzekert mij dat hij het wangedrag van de hostelreceptionist van de Flying Pig Beach heeft aangeklaagd bij de toeristische dienst van Noordwijk. Dat is wel heel drastisch. Ik had het verhaal gisteren aan zijn vrouw verteld. Het voorval ben ik nagenoeg al vergeten. De hulp van Hotel van Oranje, het extra fietstochtje in de avondkoelte, de rust en stilte hier tussen de uitgestrekte velden,….. maken me zelfs blij met het voorval. Ik zal het beoordelingsformulier dat Booking.com per mail toestuurt bij mijn thuiskomst invullen en de Flying Pig berispen. De Zilk, vlakbij het tulpenpark Keukenhof, ligt parallel aan de Noordzeeroute. Ik zou kunnen doorfietsen naar Zandvoort. Toch keer ik terug naar Noordwijk aan Zee. Ik wil geen meter missen van de 15 km duinen tussen Noordwijk en Zandvoort. Het omvat het oudste waterwingebied van Nederland waar ook 3.000 damherten grazen. De Amsterdamse Waterleidingduinen zijn 3.400 hectare groot, goed voor jaarlijks 50 miljoen kubieke meter drinkwater. Zandvoort heette in 1100 Sandevoerde en is eeuwenlang een vissersdorp geweest. In de 19de eeuw kwam het zeebaden op. In 1882 reed de eerste elektrische tram in Zandvoort. Het experiment was geen succes en werd snel vervangen door een paardentram. Langs de zeedijk Boulevard Paulus Loot vormen een drietal hoge appartementsgebouwen de uitzonderingen tussen de woonblokken die niet meer dan enkele verdiepingen hoog zijn. In de achterliggende verkeersvrije straatjes met enkel laagbouw heeft keizerin Sisi, één van de beroemdste badgasten in Zandvoort misschien ooit gewandeld. Slenterend met de fiets aan de hand ben ik op zoek naar een snack. Ik blijf niet langer in het restaurant dan de tijd nodig om een pizza te eten. Ten noorden van Zandvoort ligt het Circuit Zandvoort. Jammer maar vanaf volgend jaar worden er opnieuw Formule-1-races gereden. De laatste was in 1985. Voor mij is autoracen geen sport maar een decadente consumptietumor. De warme zuidenwind van gisteren is ingeruild voor een frissere noordenwind. Het kaarsrechte fietspad tot Bloemendaal ligt naast de rijweg. De eentonigheid maakt het moeilijker om de tegenwind te trotseren. Bij een rustbank laden een paar gezinnen hun strandspullen uit. Een jongetje laat zich door de wind op zijn fietsje voortduwen: “Kijk mama, ik hoef niet te trappen, het gaat helemaal vanzelf.” Kindertijd, hoe zalig. De tegenwind komt later, denk ik. De N200 buigt af naar Haarlem zodat er vanaf Bloemendaal tot IJmuiden weer volop duinen zijn. Ik ben midden in het Nationaal Park Zuid-Kennemerland beland. (www.np-zuidkennemerland.nl). Ik volg een alternatieve route dwars door de duinen en mis daardoor, het landgoed Elswout, de ruïne van Brederode en het landgoed Duin en Kruidberg. In ruil hiervoor maak ik kennis met enkele Schotse Hooglanders en met wat ik denk een slangetje te zijn dat over het fietspad kruipt. Het blijkt een hazelworm te zijn, helemaal geen slang of worm maar een pootloze hagedis. In IJmuiden schuif ik mee aan met andere fietsers, voetgangers en auto’s om naar de overkant van het Noordzeekanaal te varen. Een jong Tsjechisch gezin fietst en kampeert. Ik geef instructies voor de gezinsfoto: zij een beetje meer naar links, hun zoontje voor hen en hopen dat de hond op het juiste moment naar de lens kijkt. Klik, klik. Ze zijn heel blij met de foto’s waar ze voor één keer allemaal opstaan. Enkele mensen kijken geënerveerd als het Tsjechische gezinnetje niet snel genoeg van het veer afgaat. Het is een heel gedoe met de fietskar vol bagage aan zijn fiets, de hondenkar aan haar fiets en ze moeten vooral hun zoontje in het oog houden. We nemen afscheid op een rustiger plaats. Met afscheid moet je altijd voorzichtig zijn tijdens fietsvakanties zeker als je dezelfde route fietst. Zo kwam ik vorige zondag Mia en haar man Chrit tegen. Geen Chris of Christ maar inderdaad Chrit. We hadden elkaars naam toen nog niet gevraagd. ’s Anderendaags kwamen we elkaar opnieuw tegen en jawel gisteren ook! We waren zo verbaasd en bijna zeker elkaar nog te ontmoeten dat we “tot morgen” zeiden. Vandaag heb ik ze niet gezien. Ik ga overnachten in Slot Assumburg aan de Tolweg in Heemskerk. Het is één van de 22 Stayokay-hostels in Nederland. (www.stayokay.com). Het van oorsprong 13de eeuwse kasteel met slotgracht ligt in een park met oranjerie, rosarium, hofvijver en fruitboomgaard. In de kamer met 8 bedden waarvan er 2 opgemaakt zijn, is niemand. Ik kan ongestoord douchen en wat rusten vooraleer weg te gaan. Het centrum van Heemskerk is doods. Het Grieks restaurant Olympia bij de Hervormde Kerk heeft slechts een paar klanten. Ik ben snel bediend. Daarna verveel ik me en ik ben blij langs de Jan van Kuikweg iemand in zijn tuintje aan te treffen. Ik vraag waarom er witte zakjes in de bomen langs de weg hangen. De bomen zaten vol met bladluizen die de auto’s vol poepten met hun kleverig goedje. In de witte linnen zakjes zitten larven van lieveheersbeestjes die de bladluizen eten. In de kleine voortuin heeft Mike sinds ik hem aansprak niet meer gewerkt. Van zodra ik Noordzeeroute zeg, prijst hij het Vlaamse TV-programma ‘Rond de Noordzee’ van Arnout Hauben. Al verschillende keren hoorde ik onderweg lofbetuigingen voor het programma. Heel wat Nederlanders hebben van de serie genoten. Jullie Vlaams is zachter en Vlaamse programma’s stralen rust uit, verklaart Mike het succes. Zijn dochtertje komt na een tijdje kijken waar papa blijft en wanneer zijn vrouw Bianca met de fiets thuiskomt, worden we aan elkaar voorgesteld. Wat een lieve mensen, daar geniet ik van. Het wordt donker als ik de Tolweg zoek. Op de kamer logeren nog 2 vrouwen. Ze fietsen van Den Helder naar Den Haag.

Bloemenvelden in De Zilk.

De Noordhollandse Duinen tussen Noordwijk aan Zee en Zandvoort.

Boulevard Paulus Loot in Zandvoort.

Bloemendaal aan Zee tussen Zandvoort en Velsen.

Schotse hooglanders in het Nationaal Park Zuid-Kennemerland tussen Zandvoort en Velsen.

Het Nationaal Park Zuid-Kennemerland tussen Zandvoort en Velsen.

Aan de overkant van de drukke weg Kanaaldijk ligt het veerpont

tussen Velsen-Zuid en Velsen-Noord aan het Noordzeekanaal.

De Stayokay van Heemskerk in het Slot Assumburg.

27/06/2019: Heemskerk – Wijk aan Zee – Egmond aan Zee – Egmond aan den Hoef – Alkmaar. Totaal: 407 km.

De ontbijtzaal lijkt wel een schoolrefter. Piepjonge kinderen met hoge stemmetjes maken ook kabaal voor de nog slaperige tieners. Ik ga bij mijn kamergenotes zitten, twee vrolijke moeders die hun gezin een paar dagen achterlieten om er even tussenuit te kunnen. Zij fietsen vandaag naar Den Haag waar ik vandaan kom en ik fiets richting Den Helder waar zij vandaan komen. We kunnen elkaar iets leren. Bij mijn vertrek neem ik het knooppuntenkaartje erbij. In vogelvlucht bevindt het hostel zich op ongeveer 7 km van de kust. Als ik in westelijke richting fiets, zal ik een eind noordelijker dan Wijk aan Zee op het strand terechtkomen. Ik zou me altijd blijven afvragen hoe de zuidelijker gelegen kust tot de monding van het Noordzeekanaal er uitziet. Een ondraaglijke gedachte en dus fiets ik naar Wijk aan Zee van waar de Reyndersweg de enige weg terug is tot aan de monding van het Noordzeekanaal. Vier saaie kilometers met aan beide kanten hoge bermen. Rechts achter de berm liggen duinen, strand en zee. Aan de andere kant van de weg liggen de fabrieken van het Indiase Tata Steel waar jaarlijks 7 miljoen ton staal wordt geproduceerd. Op het einde van de weg is het al even saai maar google maps laat iets anders zien. Er is een heel breed strand met een drietal restaurants. Je kan een eind de Noordzee inwandelen op de Noordpier, net zoals op de Zuidpier aan de overkant van het kanaal. In het kanaal ligt het Forteiland IJmuiden dat een bezoekje waard is en als je het kanaal landinwaarts opvaart, kom je in Amsterdam. Dat zie ik allemaal niet aan het einde van de Reyndersweg, dat vertelt internet me. Er is enkel een parking met auto’s, beton en water te zien. Ik keer langs dezelfde weg terug. Tussen Wijk aan Zee en Egmond aan Zee ligt het Noordhollands Duinreservaat: 20 km lang en gemiddeld 2,5 km breed, 5.300 hectare kalkrijke duinen en bossen met zeldzame vegetatie. Speelse namen als duinsterretje, rozenkransje, zeewolfsmelk, blauwe zeedistel, zeewinde, parnassia prikkelen de sprookjesverbeelding. Zelf ken ik deze bloemen niet maar heb erover gelezen op de infoborden onderweg. De 40.000 hectare duinen langs de Nederlandse kust bevat 75% van alle Nederlandse plantensoorten. Wie enkel aan hopen zand denkt met wat grassprieten erop wanneer het over duinen gaat, moet dringend naar Nederland. Zelfs voor wie de planten en dieren niet kent, bieden de duinen een onuitputtelijke variatie aan onvergetelijke indrukken. Het licht varieert van verblindend tussen witte zandheuvels tot gedempt onder het loof van bossen. Heerlijk is het om te rusten op een bank waar de geluiden van de natuurstilte je in slaap wiegen. Wel een uur heb ik geslapen in de schaduw onder een boom. Het wakker worden is om nooit te vergeten. Zalig om te ervaren dat hoe trager je beweegt, hoe meer je ontdekt. Zelfs met de fiets ben ik te haastig en neem ik niet de tijd om het duinreservaat beter te leren kennen. Ik ben dan ook veel te snel in Egmond aan Zee en heb een schat aan kennis en prachtige landschappen achtergelaten. Er zijn drie Egmonds: Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond aan den Hoef. Egmond aan Zee ontstond in de 10de eeuw en ontwikkelde zich tot een vissersdorp. Bij de Allerheiligenvloed in 1570 verdwenen 50 huizen in zee. Met de kerststorm van 1741 werden 36 huizen en de kerk door de zee opgeslokt. Vreselijke gebeurtenissen waren het. Ik geniet van een lange strandwandeling en van thee met taart in het standpaviljoen Nautilus aan Zee. Als ik dan weer de fiets op ben, groeit de nieuwsgierigheid naar het dorp Egmond aan den Hoef dat door de historische figuur Lamoraal graaf van Egmont onlosmakelijk verbonden is met mijn thuisstad Zottegem waar de graaf begraven ligt. In de raadzaal van het stadhuis van Zottegem hangt sinds 1968 het schilderij ‘Het kasteel van Egmond aan den Hoef’ van de 16de eeuwse Noord-Hollandse schilder Aegidius De Saen. Het kasteel bestaat niet meer. (Het Slot op den Hoef - Regionaal Archief Alkmaar). Ik wandel op de fundamenten van het voormalige slot. Het kasteel werd in 1205 en in de 14de eeuw verwoest en telkens heropgebouwd. In 1573 werd het opnieuw verwoest, ditmaal door de Geuzen. Het kasteel was nog gedeeltelijk bewoonbaar maar werd in 1798 verkocht voor de sloop. Sinds 1997 staat in de slotgracht rond de ruïnes een kopie van het standbeeld van Lamoraal van Egmont (°1522, Lahamaide †1568, Brussel). Het origineel en een eerdere kopie staan bij het Egmontkasteel en op de Markt in Zottegem. Lamoraal van Egmont werd na de dood van zijn broer Karel in 1541 de vierde graaf van Egmont. Hun grootvader Jan III werd als eerste van het huis Egmont in 1486 tot graaf verheven. Lamoraal van Egmont was ook o.a. heer van Zottegem en werd in 1553 de eerste Prins van Gavere. Op 5 juni 1568 werden de graven van Egmont en van Horne op de Grote Markt van Brussel onthoofd op bevel van de Spaanse Hertog van Alva. Vandaag is het vredig stil rond de slotgracht en rond de nog bestaande slotkapel. De kapel werd in 1431 door Jan II van Egmont gebouwd. Hij stierf in 1451 en werd in de kapel begraven. Hij was de betovergrootvader van Lamoraal van Egmont. Genoeg geschiedenis! Ik wijk verder af van de Noordzeeroute en fiets naar het nabijgelegen Alkmaar voor……, nog meer geschiedenis! Ik fiets de stad aan de zuidkant binnen langs de Heilooërbrug over de Nieuwlandersingel die deel uitmaakt van de grachten die Alkmaar omringen. Vlakbij staat aan de Alkmaarse Singel de Molen van Piet, een stellingmolen van 1769. De molen wordt nog altijd bewoond en bemaald. Het hostel King’s Inn in de Koningsstraat is veelbelovend. Een jeugdige prettige sfeer vult het café waar ook de hostelreceptie is. De kamers bevinden zich naast het café. De vroegere loods lijkt op een gevangenis met een centrale open ruimte en langs weerszijden twee verdiepingen met kamers en gaanderijen. Mijn ontgoocheling groeit van zodra ik de kamer binnenga. Er zijn geen ramen! Het hok is plakkerig warm. De nors kijkende man die op zijn bed ligt is een Pool. De ander die zich achter zijn scherm verbergt een Nederlander. Na een douche ben ik zo snel mogelijk de kamer uit en de stad in. De magie van de tientallen prullenwinkeltjes en restaurantjes gelegen in de smalle straatjes tussen de Oudegracht, de Singelgracht en het Noordhollands Kanaal fascineert mij en de andere toeristen. In de Hekelstraat strijdt ook het vegetarisch restaurantje Soepp voor zijn klanten. De kok heeft een heerlijke kaassoep bereid met daarna een nogal kruidige Thaise schotel. Hoe langer ik door de straatjes dwaal en niet naar de koopwaar achter de etalageramen kijk, hoe meer architecturaal prachtige gevels ik ontdek. Het is alsof de huizen hun mooiste binnen naar buiten keren en zo hun gastvrijheid aanbieden. Aan de oostzijde van het Waagplein ligt de stadsgracht Voordam die overgaat in de Zijdam en de Mient die op hun beurt overgaan in de grachten Verdronkenland, Lutik Oudorp en Kooltuin. Alkmaar had nog meer grachten. De straatnaam Gedempte Nieuwesloot verwijst naar de gracht Nieuwesloot die in 1863 werd dicht gegooid. Als ik een vogel was en boven de stad en haar omgeving cirkelde dan zou ik ontelbare grachten en sloten ontdekken in het nu volgebouwde land rond wat eeuwen geleden een klein stadje was.

Op de hoek van de Reyndersweg en het Kitesurfpad, een pad dat naar de Noordzee loopt

Tata Steel Europe - hoogovens en staalfabrieken langs de Reyndersweg.

Het Noordhollands Duinreservaat in de omgeving Castricum aan Zee.

Egmond aan Zee.

De Slotkapel in Egmond aan den Hoef.

De grondvesten van het kasteel van Egmond in Egmond aan den Hoef.

Het schilderij ‘Het kasteel van Egmond aan den Hoef’van de 16de eeuwse Noord-Hollandse schilder
Aegidius De Saen hangt in de raadszaal van het Zottegems stadhuis.
Bemerk links op het schilderij de Slotkapel.

Het standbeeld van graaf Lamoraal van Egmont

bij de grondvesten van zijn voorouderlijk kasteel.

Johan Van Hecke.

Op de achtergrond staat het Varnebroekermolentje tussen Heiloo en Alkmaar.

Het molentje bemaalt de 85 ha grote polder 'Het Maalwater'.

Huis op de hoek van de Zilverstraat en de Gedempte Baansloot in Alkmaar.

Het Hollands Kaasmuseum op het Waagplein in Alkmaar.

28/06/2019: Alkmaar – Wimmenum – Bergen aan Zee – Petten – Callantsoog – Julianadorp. Totaal: 485 km.

De kamergenoot met wie ik gisteren nog geen kennis gemaakt had, tref ik bij het ontbijt in het café van het hostel. Marco is een Italiaanse doctoraatstudent die sinds gisteren in Nederland is. Hij gaat werken in het nucleaire onderzoekscentrum van Petten. De twee kernreactoren van het centrum worden gebruikt voor onderzoek en produceren ook radionucliden voor medische toepassingen. Marco wil zo snel mogelijk een woning vinden en weg uit de deprimerende kamer zonder ramen. Ik hoef niet meer in de kamer te zijn. Mijn bagage staat naast me klaar. Het is vrijdag vandaag en dus kaasmarkt. Op het Waagplein liggen honderden oranje kaasbollen, zo groot als karrenwielen. Mannen met zwarte broek en blauw hemd laden de kazen op houten berries die door de kaasdragers naar de Waag gebracht worden. Nadat de kazen gewogen zijn, worden ze op houten karren geladen en weggevoerd. De vermakelijke folklore lokt veel kijklustigen. Er is nog meer historisch erfgoed te zien in Alkmaar. Met de fiets doorkruis ik de stad op zoek naar bezienswaardigheden en merkwaardige verhalen. Zo kom ik bij het Huis met de Kogel, het Wildemanshofje, de Accijnstoren, het Hof van Sonoy, het Huis van Achten, het patriciërshuis Moriaanshoofd, het Stadhuis,…. en de vele prachtige woonhuizen met elk hun eigen geschiedenis. Het zijn één voor één architectuurpareltjes die op de voorgrond treden voor wie niet enkel etalages verslindt. Ik verlaat Alkmaar via de Bergerbrug over de Singelgracht nabij het Clarissenbolwerk. De fietsknooppunten 73, 6 en 5 leiden naar de kust waar ik opnieuw aansluit op de Noordzeeroute. In Bergen aan Zee is het Zeeaquarium de publiekstrekker. Een groot potvisskelet zweeft hoog in de ontvangsthall en is door de glazen wanden van buitenaf goed te zien. De nieuwsgierigheid om binnen te gaan is gewekt. Het badplaatsje Bergen aan Zee ontstond bijna 120 jaar geleden en telt vandaag niet meer dan 400 inwoners. Het is een ideale uitvalsbasis om de Schoorlse Duinen te verkennen. Open duinen worden afgewisseld met dichte bossen en unieke heidevelden. Wandelpaden brengen je langs de hoogste duintoppen van Nederland. Op sommige plaatsen mag het zand weer stuiven en bij de Kerf heeft het Noordzeewater bij springtij toegang tot de achterliggende duinvalleien, een prachtig natuurgebied met planten als zeekraal, zeeraket en schorrenzoutgras. Het kilometerslange fietspad door de Schoorlse Duinen leidt noordelijker naar de Hondsbossche Zeewering, een 5 km lange zeedijk tot Petten. Terwijl ik aan een gezapig tempo richting Den Helder fiets, word ik ingehaald door fietsers met een nummer bevestigd aan het stuur. Voor ze te ver weg zijn, kan ik nog net vragen of er een wedstrijd aan de gang is? Ze fietsen van Den Haag naar Texel om geld in te zamelen voor het Juliana Kinderziekenhuis. Ze hebben haast want ze willen het veer in Den Helder nog halen. Een paar honderd deelnemers zijn deze morgen gestart en nog iets over een weekendje Texel, hoor ik onduidelijk. Ze zijn al te ver om het nog goed te begrijpen. Ze zwaaien nog. Ik word nieuwsgierig naar mijn B&B Pipowagens. De naam doet aan circus en kermis denken tot een buurtbewoner wijst naar enkele barakken en paarden verderop. Daar is het! Ik wijs zelf ook nog eens om zeker te zijn dat het geen vergissing is. Moedeloos nader ik de manege. Groezelig en vuil! Enkele jongeren brengen hun paarden naar de stal. Als ik opgemerkt word door een oudere man, komt hij heel enthousiast naar me toe. Behoedzaam stap ik tussen mest en vuil met de man mee naar een terrein achter de stallen. Enkele houten aftandse woonwagens staan kriskras op het terrein en snakken naar verf. Het lijkt wel een zigeunerkamp van 100 jaar geleden. De grove boomschors op het hele terrein maakt het nog troostelozer. Geen sprietje gras dat vreugde brengt. De foto's op de website oogden bedrieglijk mooier. Het sanitair blok is al een eeuwigheid aan vernieuwing toe, maar alles werkt nog. Het is niet dat ik naar verwennerij snak, maar wel naar een correcte prijs. Ik houd het niet lang vol in de muffe woonwagen met roze interieur en vlucht naar de kust om een hapje te eten. Bij mijn terugkeer heeft de avond een andere sfeer gebracht. De schemer bergt alle lelijkheid op. De man van het Duitse koppel heeft een kampvuur aangemaakt, bier en wijn gaan rond bij de omzittenden. Een groepje Australiërs is laat aangekomen en wil nog barbecueën. Het is nog te vroeg om te gaan slapen, vrees ik.

De vrijdagse kaasmarkt op het Waagplein.

Het dakornament van het patriciërshuis Moriaanshoofd in de Langestraat in Alkmaar.

Het stadhuis in de Langestraat in Alkmaar.

Bij het Appelsteegbrugje over de Zijdam staat het ‘Huis met de Kogel’ (groene huis).
Tijdens het beleg van Alkmaar in 1573 vloog een Spaanse kogel van 40 pond dwars door de houten gevel.

De Bathbrug nabij het Waagplein.

Aan de Bierkade bevindt zich de Accijnstoren met luidklok gebouwd in 1622.
In 1924 werd de toren 4 meter verrold om de Bierkade te verbreden.

Het Wildemanshofje aan de Oudegracht bestaat 300 jaar. Gerrit Wildeman, een vermogend
handelaar in koloniale waren, bepaalde dat zijn erfenis moest besteed worden aan de bouw van een hofje.
Het rijkversierde poortgebouw geeft toegang tot de binnentuin die volledig is omringd met 24 rijhuisjes.

Het Wildemanshofje aan de Oudegracht in Alkmaar.

De Gewelfde Stenenbrug gezien van op de hoek van Mient en Verdronkenoord

over de gracht Mient.

Het hof van Sonoy aan de Gedempte Nieuwesloot was een klooster dat in 1574 in eigendom gegeven werd aan Diedriek Sonoy die het verbouwde tot zijn huis. Een paar jaar werden door de Geuzen onder leiding van Sonoy
de Alkmaarse franciskaner priesters en broeders opgepakt, gemarteld en vermoord in Enkhuizen.
Ze staan thans bekend als de Martelaren van Alkmaar.

29/06/2019: Julianadorp – Huisduinen - Den Helder (veer naar Texel). Totaal: 540 km.

Wat zou je er van vinden als je voor het ontbijt 200 meter verder dan je bed moet? Het is zonnig, het stoort mij niet. Zelfs bij slecht weer zou ik er evenmin een probleem van maken als je dan tenminste een verzorgd ontbijt krijgt. Maar dat is niet zo. De ontbijtkamer, die de achterkeuken van de boerderij is, zit vol. Voor wie nu nog komt, moet net als ik buiten zitten op het terras. Het onkruid groeit tussen de tegels, de nog ongedekte tafel is vuil en de hele omgeving is groezelig. Mijn tegenzin neemt toe als een klein meisje het broodmandje komt aanvullen. Van ver zie je het vuil onder haar nagels. Ze peutert in haar neus en heeft in haar andere hand enkele sneden brood. Ik probeer me in te denken dat ik al dagen uitgehongerd ben. Het helpt me echt niet om de weerzin te overwinnen, een snee brood te nemen, te smeren en te vergeten hoe het meisje met haar vuile handen het brood heeft aangeraakt. Ik leef niet in een oorlogssituatie en ik verwacht voor mijn 60 euro iets anders. Ik heb de pech via booking.com gereserveerd te hebben want andere gasten hebben veel minder betaald. Ik moet het allemaal zo snel mogelijk vergeten en de kampvuurmomenten van gisterenavond koesteren. Westwaarts zoek ik de Noordzeeroute opnieuw op. Nog 10 km tot de veerboot naar Texel. Bij Huisduinen ligt het Fort Kijkduin, een museum over de Atlantikwall. De Atlantikwall was tijdens WOII een Duitse verdedigingslinie van 5000 km langs de kust van Noorwegen tot de grens met Spanje, die bestond uit bunkers, kanonnen en mijnenvelden. Zodra ik in de koele bunkerzalen loop, wil ik er al weer weg. Mijn voornemen om nooit nog iets over de wereldoorlogen te lezen wordt pas bewust als ik al in de val getrapt ben. De essentie over de wereldoorlogen volstaat als kennis. Mijn interesse stopt hier. Ik moet naar buiten. Net voor Den Helder ligt langs de kust het grootste fort van Nederland. Fort Erfprins werd begin 19de eeuw gebouwd en doet momenteel dienst als opleidingscentrum voor de Nederlandse marine. Ik heb van het fort niets gezien. Het bestaan ervan ontdek ik pas later op internet. Vanaf Huisduinen fiets ik over de Zeepromenade. Laat je niet misleiden door het woord promenade. Er rijden inderdaad geen auto’s of ander gemotoriseerde vervoersmiddelen en je hebt onbelemmerd uitzicht over de zee. De vijf kilometer lange geasfalteerde troosteloze dijk is de naam promenade niet waardig. Geen duinen, geen strand en rechts van mij een met gras begroeide hoge helling waar je niet overheen kan kijken. Saai, saai, saai,…. Ik hap naar herinneringen aan de Boswachterij Westerschouwen, de Oostvoornse Duinen, de Coepelduynen en de Schoorlse Duinen om tot de veerboot te geraken.