Loon naar werken.
Loon is een financiële vergoeding
voor gepresteerde arbeid of geleverde diensten[1].
Basisprincipe zou moeten zijn dat eenzelfde arbeid of dienst steeds op dezelfde
manier verloond wordt. Dit impliceert dat
1). Anciënniteit mag geen
rol spelen in de verloning. Eenzelfde arbeid moet ongeacht het aantal jaren
dienst eenzelfde loon opleveren. Anciënniteit kan gezien worden als extra loon
voor arbeid uit het verleden. Oudere werknemers met meer anciënniteit en dus
een hoger loon dan jongere collega’s voor dezelfde arbeid of dienst, tonen
minder bereidheid tot veranderen van job door loonverlies ten gevolge van
anciënniteitverlies en pensioenverlies doordat het pensioen afhangt van het
loon.
2). Extralegale voordelen al
dan niet belast (Maaltijdcheques[2],
ecocheques, vakantiegeld, bonussen, premies, bedrijfswagens, verzekeringen,
.....)[3]
zouden beter afgeschaft worden en gecompenseerd worden door een hoger en zelf
te besteden loon en een lagere belastingsdruk op arbeid. Loonversnippering door
extralegale voordelen is een gevolg van een te hoge belastingsdruk op arbeid. Afschaffing
van loonversnippering door extralegale voordelen leidt bovendien tot
administratieve vereenvoudiging en transparantere loonopbouw.
3). Er zijn voor iedereen 24
uur in een dag en de ene verdient meer dan de andere waardoor de ene rijker
wordt dan de andere. Doch superrijk wordt men niet door arbeid alleen. Het zijn
economische en maatschappelijke modellen die toelaten dat mensen superrijk worden.
Deze rijkdom (winsten uit massaproductie, .....) behoort dus de maatschappij
toe. Het is dan ook normaal dat een groot deel van deze rijkdom ten goede komt
van de maatschappij via belastingen en successierechten.
Wie wil werken moet kunnen werken.
Het is wrang dat werknemers
een gelimiteerde weekwerkduur[4]
opgelegd krijgen terwijl zelfstandigen en vrije beroepen onbeperkt in tijd
kunnen werken. Het tekort aan technisch geschoolde arbeidskrachten in bepaalde
sectoren zou men naast extra werkkrachten -die er niet zijn-, ook kunnen
aanvullen door werknemers de mogelijkheid te bieden meer uren per week te
werken. De maatschappij investeert in onderwijs en opleiding terwijl
arbeidsduurlimitering het investeringsrendement doet dalen door (jonge) mensen
te belemmeren meer te werken. Een gelimiteerde weekwerkduur is een verworven
recht in de strijd voor sociale zekerheid tegen uitbuiting van arbeiders in de
negentiende eeuw. Vandaag voelt het als een belemmering voor wie meer wil
verdienen.
Belasting op door mensen gepresteerde arbeid.
-. De belasting op arbeid
gepresteerd door mensen moet laag gehouden worden ten opzichte van belasting op
gratis inkomsten (beleggingswinsten en rentes op kapitaal, inkomsten uit
massaproductie, ....) en belasting op consumptiegoederen. Het belastingsbeleid
op consumptiegoederen moet zo ingericht zijn dat de consument gestimuleerd wordt
tot een kleinere ecologische voetafdruk. De belasting op arbeid moet gradueel
opgebouwd worden: een eerste schijf onbelast wat zwartwerk (= onverzekerd werk)
onaantrekkelijk maakt, en de hoogste schijf het zwaarst.
-. De belasting op winsten
uit massaproductie, productie door dark
factories[5],
.... moet hoger zijn dan belasting op arbeid geleverd door mensen. Deze winsten
mogen niet leiden tot verrijking van personen maar dienen grotendeels terug te
vloeien naar research, maatschappelijke belangen, ....
Gelijk pensioen voor gelijke rust.
Wie gepensioneerd is, werkt
niet meer, net zoals een werkloze, arbeidsonbekwame mensen, ...... Een pensioen
is een solidaire gunst van de maatschappij en zeker geen persoonlijke
verdienste of een recht. Niemand verdient een pensioen, je krijgt het van de
maatschappij zonder iets terug te geven. Het is aan de maatschappij, een rol
vervuld door politici en overheid, om het pensioenbedrag te bepalen. Strikt
genomen zou elke gepensioneerde hetzelfde pensioen (leefinkomen) moeten
krijgen. De maatschappij kiest er echter voor het pensioenbedrag te laten
afhangen van het vroegere loon, de leeftijd waarop men op pensioen gaat, het
aantal jaren dat men gewerkt heeft,..... Het is echter verstandig de bijdrage
door deze variabelen sterk te beperken om verschillende redenen. Enkele
voorbeelden:
Wie door de natuur begiftigd
is met intellectuele en vaardigheidstalenten, een goede gezondheid en wat geluk
heeft, verdient gemiddeld gezien veel meer tijdens zijn loopbaan dan
minderbedeelden.
Het werk een tweede keer
belonen met een hoger pensioen omdat je meer verdiend hebt, is niet eerlijk
tegenover wie zijn pensioen niet gehaald heeft en maatschappelijk niet te
verantwoorden. Wie veel verdiend heeft tijdens zijn loopbaan, heeft ook meer
kunnen sparen om in zijn levensbehoeften te voorzien na pensionering.
Pensioen als uitgesteld loon
zoals bij overheidsjobs[6] is
te gek voor woorden. Wie zoiets aanvaardt, denkt niet na! Misschien haal je je
pensioen niet eens! Exuberant hoge pensioenen zijn evenmin een maatschappelijke
keuze maar het gevolg van een elite die door lobbywerk en machtsmisbruik zichzelf
bedient.
Pensioenafhankelijkheid van
het vroegere loon belemmert bovendien jobflexibiliteit. Veranderen van werk als
gevolg van arbeidsmoeheid, uitgeblustheid, ..... met loonvermindering op het einde van de
loopbaan betekent vandaag een lager pensioen en weerhoudt mensen om van werk te
veranderen.
Pensioenindexering is
onrechtvaardig. Wie een hoog pensioen heeft krijgt meer opslag door
%-indexering dan wie een laag pensioen heeft terwijl het leven voor beiden
evenveel duurder is geworden. Pensioenen moeten bij een hogere levensduurte
voor elke gepensioneerde met eenzelfde bedrag stijgen.
De bovenvermelde
pensioenhervorming is niet nieuw maar blijft dode letter omdat zij die de
pensioenhervorming moeten doorvoeren er het minst voordeel uit halen. Nochtans
hebben politici en beleidsmakers de ethische plicht de maatschappelijke
belangen te verdedigen en niet hun eigen belangen.
Andere bemerkingen.
-. Vakantie zou een recht
moeten zijn maar geen plicht. Wie wil werken en een jaartje geen vakantie wil
nemen moet daartoe de gelegenheid hebben. Anderzijds moeten oudere werknemers
flexibeler minder kunnen werken.
-. Ingrijpen op het
mobiliteitsgedrag van de werknemers via extra legale voordelen zoals
bedrijfswagens en bedrijfsfietsen, mobiliteitsbudget, .... is een foute
overheidsstrategie. De mobiliteit duurzaam en ecologisch sturen kan door het
uitbouwen van een groene fiscaliteit die leidt tot minder verbruik van
mobiliteitsenergie, efficiëntere inzet van transportmiddelen (lichtere en
energiezuinigere auto’s, fietsen, steps, trein, tram, bus, ....) en snelle
uitfasering van fossiele brandstoffen als mobiliteitsenergie.
juni 2025
contact: vanhecke1965@skynet.be
[2] Maaltijdcheques
| Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid - Arbeid en Sociaal Overleg , Ecocheques | Vlaanderen.be , Vakantiegeld
en de berekening van vakantiegeld uitgelegd - Acerta
[5] Dark
factory, fabriek van de toekomst in China? "Vroeger werkten hier 260
mensen, nu niemand meer" | VRT NWS: nieuws , Bing
Video's (China's Dark
Factories: The Future of Manufacturing), The
Rise of Dark Factories: China’s Fully Autonomous Manufacturing Revolution «
Thought Might ,