zondag 9 mei 2010

BEDENKSELS en VERZINSELS: Religie, een persoonlijke beleving.

Religie, een persoonlijke beleving.

 Geloven.

Geloven is het voor waar aannemen van een idee zonder dat het idee bewezen is. Er zijn tal van ideeën die door mensen voor waar aangenomen worden zonder (wetenschappelijk) bewijs. Zo is het idee dat er buitenaards (intelligent) leven[1] zou zijn bijzonder fascinerend. Wie gelooft dat er buitenaards (intelligent) leven bestaat, neemt het idee aan zonder waarheidsbewijs. Vandaag, in 2024 is er nog geen onweerlegbaar bewijs dat er (intelligent) leven buiten onze planeet bestaat. Het kan waar zijn, maar het kan ook niet waar zijn! Intussen zoekt de wetenschap het voor ons uit.

Een bijzondere plaats in de wereld van ideeën die we voor waar aannemen zonder bewijs is religie. Wie religieus gelooft neemt aan dat God bestaat en/of dat er een leven na de dood is, ook al is er geen wetenschappelijk waarheidsbewijs. Maar er is ook geen enkel bewijs dat God niet bestaat of dat er geen leven na de dood zou zijn! Er zijn echter wel argumenten die het bestaan van een God en van een leven na de dood aannemelijk maken maar er zijn net zo goed tegenargumenten die eerder wijzen in de richting dat er geen God zou bestaan en evenmin leven na de dood. Helaas is er geen bewijs die het ene of het andere idee als waar of onwaar kan bestempelen.    

 Misleid in het verleden.

Misschien denk je meteen aan Sinterklaas en hoe je als kind geloofde en voor waar aannam dat het de Goede Sint was die jou en alle brave kinderen in de wereld op 6 december speelgoed en snoep bracht. Helaas bleek dit geloof niet bestand tegen het logisch denken en nog voor je tienerjaren aanbraken had je al lang ontdekt dat het hele Sinterklaasverhaal een leugen[2] is.   

In het verleden zijn er al tal van ideeën geweest die door de mens eeuwenlang voor waar aangenomen werden maar intussen door bewijsvoering weerlegd zijn.

.- Zo geloofde men vroeger dat de aarde plat[3] was. Doordat de aardbol zo groot is, had men de indruk dat de aarde plat was en nam men dit voor waar aan zonder enig bewijs. In de Oudheid ontstond het idee dat de aarde misschien een bol is en geen platte schijf. Vandaag is onomstotelijk bewezen dat de aarde wel degelijk een bol is.

.- Zo ook hebben we elke dag, bij het op- en ondergaan van de zon de indruk dat de zon rond de aarde draait[4]. Het was dan ook vanzelfsprekend dat men geloofde dat de zon rond de aarde draaide ook al had men geen bewijs daarvoor. Vandaag is ook deze onwaarheid die eeuwenlang door iedereen werd geloofd ontmaskerd en is onweerlegbaar bewezen dat de aarde rond de zon draait[5], ook al voelt het nog steeds andersom aan! Dag en nacht ontstaan door de rotatie van de aarde rond haar as!

.- We hebben eeuwenlang geloofd dat alle levende wezens op aarde onveranderlijk zijn en ontstaan zijn door creatie, door schepping[6] ook al hadden we daar geen bewijs voor. Creatie of schepping was het meest voor de handliggende idee om ons bestaan te verklaren. Het idee dat het leven misschien door evolutie[7] zou kunnen ontstaan zijn, is minder evident omdat het uiterlijk van levende wezens niet verandert gedurende ons eigen leven. Mensen en dieren op schilderijen van enkele honderden jaren geleden zien er ook net zo uit als wij. Toch bestond het idee dat levende wezens niet onveranderlijk zijn al in de Oudheid[8]. Het is pas in 19de eeuw dat wetenschappers onder wie Charles Darwin bewezen dat alle levende wezens ontstaan zijn door evolutie. In zijn boek ‘On the Origin of Species[9] legt Darwin het mechanisme van natuurlijke selectie uit als stuwende kracht van de evolutie. Sindsdien is het aantal bewijzen ten gunste van de evolutietheorie alsmaar toegenomen.

.- Kijken we over de eeuwen heen naar de sterrenhemel en ons eigen zonnestelsel dan voelen we enkel onveranderlijkheid. Het is dan ook vanzelfsprekend dat we heel lang geloofd hebben dat het heelal en het zonnestelsel onveranderlijk zijn en door schepping zijn ontstaan. Maar vandaag leert de astrofysica ons dat sterren[10] geboren worden en sterven, dat ze veranderen maar extreem traag! Zo zal de zon[11] over enkele miljarden jaren er mee ophouden als lichtbron voor het leven op aarde. Het heelal is niet als een onveranderlijk iets geschapen maar is ontstaan door evolutie en evolueert net zoals het leven nog steeds. De extreme evolutietraagheid van het leven en van het heelal heeft ons eeuwenlang misleid tot het idee dat het heelal en alle levende wezens onveranderlijk zijn en door schepping zijn ontstaan, net zoals de extreme grootte van de aardbol ons misleidde tot het idee dat de aarde plat was. Vandaag is de evolutie van het heelal en het leven onomstotelijk bewezen. Maar het vergt heel veel tijd en inspanning van ieder van ons om de bewijzen te begrijpen.

 Is er leven na de dood?

Het idee om verder te leven na de dood[12] is wel heel aantrekkelijk, ook al weet ik niet wat ik me daar precies moet bij voorstellen. Zal ik mij in mijn verdere leven na mijn dood, mijn aardse leven nog herinneren of begin ik aan een nieuw leven zonder enige herinnering of besef aan mijn huidige leven? Maar als ik me dan in mijn leven na mijn dood niets meer zou herinneren van dit aardse leven, wat is dan het nut om verder te leven als mijn nieuwe leven dan toch helemaal los staat van dit aardse leven? Ik ga me nog niet druk maken hoe het leven na de dood zal zijn want ik heb zelfs geen antwoord op de vraag of er leven zal zijn na het aardse leven. Er is tot op heden nog geen enkel waarheidsbewijs voor een voortzetting van het leven na de dood. Er zijn echter wel argumenten die er op wijzen dat er waarschijnlijk geen leven na de dood zal zijn.

De redenering is even eenvoudig als logisch. Het is als mens zo vanzelfsprekend te weten dat alles wat leeft sterfelijk is en dat elk van ons ooit zal sterven. Zelf herinner ik me niet het moment waarop ik bewust werd van mijn eigen sterfelijkheid. En ik vraag me af of er mensen zijn die door één of andere oorzaak zich nooit bewust worden van hun eigen sterfelijkheid en dus niet weten of beseffen dat ze op een bepaalde dag zullen overlijden. Het lijkt me ook weinig waarschijnlijk dat er dieren of planten zijn die zich bewust zijn van hun eigen sterfelijkheid. Kunnen dieren of planten, net zoals mensen iets weten over hun eigen toekomst? Ons menselijk denken gaat verder dan alleen het besef van sterfelijkheid. We weten en beseffen ook dat na onze dood andere mensen blijven verder leven, en dat voor onze geboorte er al mensen waren. Immers terwijl we leven worden er baby’s geboren en overlijden er mensen. Ons brein is in staat daaruit af te leiden dat er voor onze eigen geboorte ook al mensen bestonden en dat na ons overlijden andere mensen zullen blijven leven. Ik weet en besef dat de wereld al bestond voor mijn geboorte en verder blijft bestaan na mijn dood, een heel bijzonder besef dat dieren en planten waarschijnlijk niet kennen. We zijn ons nu niet enkel bewust van het heden maar ook van het verleden en van de toekomst, van de tijd voor onze geboorte en de tijd na onze dood, van wat voorbij is en van wat nog gaat komen. Het besef dat onze kinderen, kleinkinderen, vrienden ..... verder leven na onze dood is tevens de bron van ons verlangen om na onze dood nog bij hen te zijn. Wie of wat weerhoudt ons om, als ons verlangen om verder te leven na de dood zo sterk is, niet te geloven dat we inderdaad zullen verder leven na de dood ook al hebben we geen bewijs. En waarom zou er geen God, een bovennatuurlijk iemand zijn die ons een eeuwig leven schenkt. Is religie een bijwerking van ons hoger bewustzijn? Is dit de reden waarom we geen religie terugvinden bij dieren? Zijn er dieren die verlangen naar een leven na hun dood? Alles wijst er op dat enkel mensen het verlangen naar en het geloof in een leven na de dood kennen en dat dit verlangen samenhangt met ons bewustzijn van verleden en toekomst. Maar of er werkelijk een leven na de dood zal zijn, dat moeten we afwachten. Ik vrees van niet.

 De drie mysteries

Er zijn drie mysteries. Het BESTAAN van MATERIE (= ENERGIE)[13], LEVEN, en BEWUSTZIJN. En heel wat vragen! Wat is energie, materie, leven en bewustzijn? Hebben ze altijd bestaan en blijven ze eeuwig bestaan? Bestaan materie (energie), leven en bewustzijn los van elkaar of zijn ze onlosmakelijk met elkaar verbonden? Als ze niet altijd zouden bestaan hebben, zijn ze dan onafhankelijk van elkaar ontstaan of is de ene uit de andere ontstaan en wat was er eerst? ........ Er zijn genoeg vragen om er ons hele korte leven mee bezig te houden! Als mens zijn we bewuste, levende materie, we zijn deel van de materie, het leven en het bewustzijn. Zijn we als mens met ons beperkt leven en bewustzijn in ruimte en tijd wel in staat de vragen over materie, leven en bewustzijn te beantwoorden? Worden we niet bedrogen door illusies, zoals vroeger toen we foutief dachten dat de aarde plat was, de zon rond de aarde draaide en alles door schepping was ontstaan? Zijn we als mens het enige wezen op aarde en in het universum die zich deze vragen stelt? Wat denken wetenschappers? Het lijkt erop dat materie (energie), leven en bewustzijn niet altijd hebben bestaan. De oerknal[14], ongeveer 14 miljard jaar geleden zou het begin van het heelal, van ruimte en tijd zijn. Niet dat ik er zelf iets van begrijp maar dat is de voorlopige samenvatting van het werk van duizenden intelligente mensen, nu en in het verleden. Het leven[15] op aarde is ongeveer 4 miljard jaar geleden begonnen, althans volgens de huidige kennis en er wordt druk gespeurd naar ander leven in het heelal. Over wanneer het bewustzijn is ontstaan tast men nog in het duister. Materie (energie), leven, bewustzijn zouden dus volgens de huidige kennis van de wetenschap niet altijd hebben bestaan en kennen dus een ontstaansgeschiedenis.

De drie mysteries kunnen geherformuleerd worden als: het mysterie van het ONTSTAAN van MATERIE (ENERGIE), het mysterie van het ONTSTAAN van LEVEN en het mysterie van het ONTSTAAN van BEWUSTZIJN. Intuïtief hebben we een gevoel van wat materie[16], leven[17] en bewustzijn[18] is en we voelen aan dat het bewustzijn onlosmakelijk verbonden is met het leven en het leven op zijn beurt onlosmakelijk verbonden is met de materie. Geen bewustzijn zonder leven en geen leven zonder materie of zijn het illusies? Met de huidige wetenschappelijke kennis lijkt het wel zo te zijn dat het leven onlosmakelijk verbonden is met materie en het bewustzijn met het leven, maar zeker zijn we dat niet! Velen geloven het wel en nemen het idee voorlopig zonder bewijs voor waar aan, maar het echte antwoord blijft nog een mysterie!

De drie mysteries kunnen geherformuleerd worden als: het mysterie van het ONSTAAN van MATERIE uit het NIETS, het mysterie van het ONTSTAAN van LEVENDE MATERIE uit LEVENLOZE MATERIE en het mysterie van het ONTSTAAN van BEWUSTE LEVENDE MATERIE uit ONBEWUSTE LEVENDE MATERIE, waarbij de mens de hoogste vorm van bewuste levende materie is.

 Het bewustzijn onlosmakelijk verbonden met de hersencomplexiteit.

Het bewustzijn, het vermogen tot bewust leven is op zijn minst gezegd heel bijzonder. Wat bewustzijn exact is, laat ik aan de wetenschap over doch we weten allemaal ongeveer wat we met bewustzijn[19] bedoelen. Het bewustzijn dat we hier op aarde kennen lijkt onlosmakelijk verbonden te zijn met levende materie. Geen bewustzijn zonder levende materie. Tot nu toe is er nog geen enkele bewustzijnsvorm ontdekt los van levende materie. Op zijn beurt lijkt het leven op aarde onlosmakelijk verbonden te zijn met materie. Geen leven zonder materie. Tot nu toe is er nog enkele levensvorm ontdekt los van materie. Over het ontstaan van het leven uit levenloze materie en de evolutie van het leven heeft de wetenschap ons al heel wat geleerd. Het onderzoek naar het ontstaan van bewustzijn uit levende materie en de evolutie ervan is eveneens in volle ontwikkeling. Zo zijn er tal van argumenten die wijzen op een samenhang tussen de hersencomplexiteit en de mate van bewustzijn:       

.- Rangschikken we alle diersoorten en de mens volgens toenemende hersencomplexiteit, dan komt de rangschikking nagenoeg overeen met de rangschikking van toenemend (zelf)bewustzijn waarbij de mens de hoogste graad van bewustzijn en hersencomplexiteit vertoont. Hoe complexer de hersenen, hoe hoger de mate van (zelf)bewustzijn.. Planten (zonder hersenen) en lagere diersoorten met zeer beperkte hersencapaciteit vertonen geen enkele vorm van bewustzijn. Mensapen vertonen een hogere mate van (zelf)bewustzijn dan kippen omdat hun hersencomplexiteit groter is.  

.- Tijdens de ontwikkeling van een bevruchte eicel tot een volwassen mens ontstaan op een bepaald moment tekenen van (zelf)bewustzijn. Er is een samenhang tussen de ontwikkeling van de hersenen en de graduele toename van het (zelf)bewustzijn.

.- Tijdens onze slaap neemt in bepaalde hersengebieden de activiteit af en vermindert ons bewustzijn. 

.- Ons bewustzijn kan tijdelijk of blijvend verminderen of veranderen door hersenbeschadiging of door ziekte.

.-Medicatie, drugs, alcohol of andere stoffen kunnen bewustzijnsverruimende of bewustzijnsvernauwende effecten hebben.

.- Tijdens de evolutie van de mens als soort neemt de hersencomplexiteit toe en daarmee samenhangend ook de mate van (zelf)bewijstzijn.        

Er zijn dus tal van aanwijzingen dat het (zelf)bewustzijn ontstaat als nevenproduct van de hersenwerking en dat de graad van (zelf)bewustzijn samenhangt met de hersencomplexiteit. Hoe groter de hersencomplexiteit, hoe groter het (zelf)bewustzijn.  De mens heeft door zijn grote hersencomplexiteit een hoge mate van (zelf)bewustzijn dat hem in staat stelt na te denken over zichzelf, de wereld en het heelal, en te verlangen naar een leven na de dood. De mens is de enige soort op aarde die door zijn hoge mate van (zelf)bewustzijn religie kent. Zou het kunnen dat de mens door evolutie in de verre toekomst nog een hogere vorm van bewustzijn ontwikkelt. Ik kan me met mijn beperkt bewustzijn niet voorstellen waarvan we ons dan nog meer bewust kunnen zijn?

 Er is meer dan het waarneembare, misschien ook een God.

Mensen, dieren en planten hebben zintuigen waarmee we de wereld waarnemen. Natuurlijk hebben planten totaal andere zintuigen dan dieren en mensen, en hebben niet alle diersoorten dezelfde zintuigen als de mens. Zo beschikken onder andere vleermuizen en dolfijnen over echolocatie. Planten nemen dus de wereld op een andere manier waar dan dieren en vele diersoorten nemen de wereld anders waar dan de mens. We staan perplex van de scherpe reukzin van honden, de uitstekende ogen van vogels en het verbazingwekkende oriëntatievermogen van vele diersoorten om maar een paar voorbeelden te noemen. Ook het zintuiglijk waarneembare deel van de wereld is verschillend voor planten, dieren en mens. Als mens zijn we ons bovendien bewust dat de wereld meer is dan het zintuiglijk waarneembare deel! De mens is waarschijnlijk ook de enige soort die in staat is te weten dat er een niet-waarneembaar deel van de materiële wereld bestaat. En onze fantasie heeft er geen moeite mee te bedenken dat er misschien ook nog een immateriële wereld bestaat maar bewijzen hebben we tot nu toe niet. We zijn ook de enige soort op aarde die instrumenten ontwikkelt om onze zintuiglijke waarnemingen te verruimen en te verbeteren. Brillen, microscopen, telescopen, .... zijn onze betere ogen, microfoons onze betere oren, ...... We hebben zelfs instrumenten ontwikkeld om een deel van de voor onze zintuigen niet waarneembare wereld te ontdekken. Zo weten we vandaag dat het elektromagnetisch spectrum meer omvat dan het zichtbare licht alleen, maar ook het ultraviolet en infraroodlicht, radio- en microgolven, X- en gammastraling. De astronomie leert ons alvast hoe onmetelijk groot de materiële wereld, het universum is. Onze zintuigen ervaren de wereld als driedimensionaal. Onze fantasie en de wiskunde creëren echter werelden met minder en meer dimensies. Zo ontwikkelde Edwin Abbott Abbott, een Anglicaans priester en theoloog in 1884 in zijn roman ‘Flatland[20] een multidimensionale wereld. In zijn Flatland of Platland leven wezens in een vlak, een tweedimensionale wereld dus. De bewoners van Platland zijn helemaal niet in staat zich een wereld met een hogere dimensie zoals onze driedimensionale wereld voor te stellen. Tot er op een dag iets bijzonders gebeurt. Er verschijnt aan één van de Platlandbewoners een niet identificeerbaar op een cirkel gelijkend object compleet uit het niets, alsof er voor onze neus een punt zou verschijnen dat uitgroeit tot een bol, compleet uit het niets! De platlandbewoner is nauwelijks van zijn verbazing bekomen en begrijpt niet wat er met hem gebeurt als plots een wezen uit de driedimensionale wereld hem bij zijn nekvel vastgrijpt en uit zijn vlakke wereld trekt de driedimensionale wereld in, onze wereld dus. De platlandbewoner, nauwelijks op adem van wat hem overkomt, staat versteld dat hij vanuit een hogere dimensie tegelijkertijd elke plaats, elke bewoner van zijn wereld Platland kan zien, in elke tweedimensionale huiskamer kan kijken, ..... En hij begrijpt dat wanneer een driedimensionale bol door zijn wereld trekt deze als een punt verschijnt en uitgroeit tot een cirkel. Wij mensen kunnen het gevoel dat een Platlander ervaart wanneer hij vanuit zijn Platlandwereld in onze driedimensionale wereld terecht komt ook pas begrijpen wanneer een vierdimensionaal wezen een mens uit zijn driedimensionale wereld zou trekken naar een wereld met vier dimensies. Door analogie begrijpen we dat een vierdimensionaal lichaam dat in onze driedimentionale wereld dringt als een punt verschijnt en uitgroeit tot een bol en weer verdwijnt zodra het vierdimensionaal lichaam door onze wereld is gegaan. Onze hersenen kunnen dit echter niet bevatten, ze zijn immers in de voorbije miljoenen jaren geëvolueerd om te (over)leven in een driedimensionale wereld. We zijn dan ook net als Platlander niet in staat een voorstelling te maken van een wereld met een hogere dimensie dan onze driedimensionale wereld. Edwin Abbott Abbott, theoloog zijnde bedacht dat God misschien in de oneindige dimensie vertoeft als opperwezen van een multidimensionale wereld. Mooi verhaal toch!

 Sommige religies horen niet thuis in het onderwijs.

Er is geen probleem met het aannemen van ideeën waarvoor geen waarheidsbewijs bestaat, en het kan best zijn dat grote groepen mensen eenzelfde idee voor waar aannemen zonder dat het bewezen is. Dat is het geval met religie. Heel veel mensen zijn religieus gelovig en nemen aan dat God bestaat en dat er leven is na de dood zonder dat het kan bewezen worden.  

Elk mens moet echter vrij zijn om al dan niet te geloven of ideeën voor waar aan te nemen waarvoor geen waarheidsbewijs bestaat. Geloven, het aannemen van ideeën zonder waarheidsbewijs is steeds een persoonlijke keuze en is het dus raadzaam om ideeën zonder waarheidsbewijs niet te doceren in het onderwijs. Geloven in God en in een leven na de dood zijn eveneens ideeën zonder waarheidsbewijs. daarom is het raadzaam om religie als onderwijsvak te schrappen. 

Bovendien verkondigen sommige religies ideeën waarvan bewezen is dat ze fout zijn! Zo moeten alle religies die geloven in het creationisme verboden worden in het onderwijs. Het creationisme[21], de theorie die stelt dat het leven onveranderlijk en door schepping is ontstaan, is onwaar! Er bestaat een overvloed aan bewijsmateriaal dat aantoont dat het leven door evolutie is ontstaan en dus dat de evolutieleer waar is. Ook religies die het bestaan van  genderdiversiteit[22] ontkennen en de seksuele geaardheid[23] van mensen niet respecteren dienen als onderwijsvak verboden te worden. Het ontkennen van genderdiversiteit en van de diversiteit in seksuele geaardheid is strijdig met de wetenschappelijk verworven inzichten!

Een belangrijke consequentie is dat de onderwijsfinanciering van ideeën zonder waarheidsbewijs gedragen moet worden door de mensen die deze ideeën geloven. Elke religieuze gemeenschap moet zijn eigen religieonderwijs en beleving zelf financieren. Bovendien is het onaanvaardbaar dat de belastingbetaler ongewild zou meehelpen aan het verspreiden van gedachtegoed dat in strijd is met wetenschappelijk verworven inzichten zoals het creationisme en de ontkenning van genderdiversiteit en diversiteit in seksuele geaardheid. Er is nood aan een sterkere uitbouw van het onderwijs in o.a. wetenschappen. Zelfs in het kleuteronderwijs kan de basis van wetenschappelijk logisch denken spelenderwijs aangeleerd worden. Het is van het allergrootste belang dat elke jongere de basisinzichten van alle wetenschappen verwerft. 

maart 2025

contact: vanhecke1965@skynet.be




[2] Een leugen is een onwaar idee dat als waar wordt voorgesteld. Vb. het creationisme is een onwaar idee.

[13] Einstein wist te achterhalen dat materie en energie equivalent zijn en formuleerde zijn inzicht zonder woorden tot E = mc². In sterren en de zon wordt door kernfusie materie omgezet in energie. In kernsplijtingsreactoren wordt door atoomkernsplijting eveneens materie omgezet in energie.

 

November 2024,  Johan Van Hecke

Voor reacties: vanhecke1965@skynet.be


Religieuze symbolen in het openbaar burgerlijk leven

In het debat over het al dan niet toelaten van religieuze symbolen in openbare burgerlijke gebouwen of het dragen ervan tijdens het uitoefenen van openbare burgerlijke functies is er geen wetenschappelijke theorie om een eenduidig standpunt te bepalen. Hebben we het bijvoorbeeld over het ontstaan van het leven dan zijn er vandaag overtuigende wetenschappelijke argumenten dat alle levende organismen door evolutie zijn ontstaan en kunnen we het creationisme dus verwerpen. In discussies rond veel maatschappelijke thema’s is er echter geen antwoordgevende wetenschappelijke theorie en zijn er zowel argumenten voor als tegen. Zo strijden in de discussie rond religieuze symbolen in het openbare burgerlijke leven het argument Vrijheid van Religie en het tegenargument Neutraliteit van de Overheid om de eerste plaats. Ook historische en wetenschappelijke argumenten sturen mee het debat.    

Onze Europese geschiedenis getuigt dat kerkelijke macht in het verleden vaak bron van geweld, onderdrukking, misbruik en zelfs van oorlog geweest. Denken we maar aan de godsdienstoorlogen. Het heeft West-Europa eeuwen gekost om Kerk en Staat te scheiden. Tot voor kort hingen er zelfs nog kruisbeelden in openbare burgerlijke gebouwen. Vandaag beschouwt de Europese mens religie als een persoonlijke aangelegenheid die binnen de eigen geloofsgemeenschap beleefd wordt. Religieuze symbolen zijn dan ook niet langer welkom in openbare burgerlijke gebouwen en worden in veel steden en gemeenten geweerd tijdens het uitoefenen van een openbaar burgerlijk ambt. Er leeft in onze maatschappij, gezien ons verleden een sterke wens een strikte scheiding tussen het religieuze en burgerlijke leven te handhaven en religieuze symbolen in openbare gebouwen en bij het uitoefenen van een openbaar ambt te bannen 

Een ander argument om religieuze symbolen uit het openbare burgerlijke leven te bannen heeft dan met het gedachtegoed van bepaalde religies te maken. Het is onaanvaardbaar dat religieuze instanties wetenschappelijk correct bevonden inzichten verwerpen. Zo is het wetenschappelijk bewezen dat de seksuele diversiteit van de mens een natuurlijk biologisch gegeven is, en dat de mens en alle andere levende organismen door evolutie ontstaan zijn en niet door schepping. Dit argument pleit zelfs heel sterk om religies die wetenschappelijk verworven inzichten verwerpen uit het onderwijs te bannen. Godsdienstlessen horen thuis binnen de geloofsgemeenschap en dienen door de eigen geloofsgemeenschap betaald te worden.

In het maatschappelijk debat specifiek over het dragen van een hoofddoek door moslimvrouwen tijdens de uitoefening van een openbaar burgerlijke functie zullen tegenstanders zeker wijzen op de uiteenlopende meningen binnen de islamwereld zelf. Zo is het al dan niet dragen van een hoofddoek sterk cultureel en sociaal bepaald. In bepaalde landen is het dragen van een hoofddoek wettelijk verplicht terwijl in andere landen het een persoonlijke keuze is. 

maart 2025,  Johan Van Hecke.

Voor reacties: vanhecke1965@skynet.be

 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten